Prepubertal dönemde çocukların genital bölgelerini uyarmaları ve bu sırada terleme, kızarma, sık nefes alma gibi belirtiler göstermeleri durumu çocukluk mastürbasyonu olarak tanımlanır. Gerçekte kısa süreli oyunlar ve yukarıda sayılan belirtilerin eşlik etmediği durumlar, sadece çocuğun ya da bebeğin bedenini keşfetmesi ve cinsel organlarını tanımasıdır ve gelişimin olağan doğal bir davranışıdır. Erkek çocukların kızlara oranla cinsel organlarını daha çabuk fark ettiklerini görürüz. Bununla birlikte kızlarda da sıklıkla görülebilen bu duruma çok küçük yaş grubunda (3 - 4 aylık bebekler gibi) rastlanabilir. Çocuğun cinsel organına dokunmasını erişkinlikteki gibi seksüel bir davranış olarak görmek yerine, haz veren bir duyum olarak değerlendirmek gereklidir ve eşlik eden başka sorun yoksa çocukluk çağındaki mastürbasyonundan endişe edilmesine de gerek yoktur. Dolayısı ile aslında genital ilgi, sağlıklı cinsel gelişimin doğal bir parçasıdır.
Ancak kimi zaman çocuk psikolojik stres sonucu mastürbasyona yönelebilir kompulsif, yani aşırı bir şekilde mastürbasyon yapmaya yönelebilir ki bu, çocuğun duygusal bir sıkıntı yaşaması ile ilişkili olabilir ve bir uzmanla görüşülmesi artık gereklidir. Aşırı mastürbasyonu genital bir ilgi ve keşfetme oyunundan ayıran en belirgin özellikler, mastürbasyonun bedeni keşfetme hedefini aşan, uyarılma ve gevşeme eğilimlerini daha çok içeren ve erişkinlerdeki orgazma benzer süreçlerin eşlik ettiği bir davranış olmasıdır. Nedenleri arasında aile ve bakım veren kişiyle doyurucu bir ilişkinin olmaması başta gelmektedir. Diğer yandan yeterli ve doyurucu anne - baba - çocuk ilişkisi yaşayan çocuklarda da memeden kesilme, bakıcıya verilme gibi engelleyici veya yeni bir kardeşin doğumu gibi krizli yaşam olayları, anne-baba ya da birinden ayrı kalma, kayıp gibi travmatik yaşantıyı takip eden dönemlerde mastürbasyona rastlayabiliriz. Bazı çocuklarda ise mastürbasyonu başlatan etken yalnızca genital bölgeye ilişkin yerel bir irritasyon olabilmektedir. (idrar yolu enfeksiyonları, kaşıntıya yol açan enfeksiyonlar, parazitlerin yol açtığı hastalıklar gibi) Eğer çocukta mastürbasyondan başka davranış bozuklukları da gözleniyorsa ya da cinsel taciz şüphesi varsa bir profesyonel destek almak gereklidir.
Bunlarla birlikte sonuç olarak çocukluk mastürbasyonu genellikle tanınması kolay ve iyi gidişli bir sorun olarak değerlendirilebilir ve tedavi/danışmanlık aşamasında ilgili uzmanlar (psikologlar ve psikiyatri hekimleri gibi) tarafından rahatlıkla ele alınabilmektedir.
