Travma Nedir?
Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), ölüm tehdidi veya aşırı bedensel zarar içeren üzücü bir olayı deneyimlemeye veya buna tanık olmaya tepki olarak gelişen bir zihinsel sağlık durumudur. TSSB'yi tetikleyebilecek travmatik olayların örnekleri arasında cinsel saldırı, fiziksel şiddet ve askeri çatışma yer alır. TSSB ayrıca bir motorlu taşıt kazası, doğal bir afet (örn. yangın, deprem, sel), tıbbi bir acil durum veya herhangi bir ani, rahatsız edici olayın ardından da ortaya çıkabilir.
Herhangi bir türden son derece rahatsız edici bir deneyimden kurtulan herkes TSSB semptomları geliştirebilir. TSSB, tetikleyici olayın canlı, müdahaleci anıları, olası tehditlere, kabuslara ve ruh hali bozukluklarına karşı aşırı uyanıklık ve aşırı tepkisellik ile karakterizedir. TSSB'den muzdarip olanlar, tehlike yokken bile, sanki her an gelebilirmiş gibi, genellikle endişeli veya korkmuş hissettiklerini bildirirler.

TSSB'nin Belirtileri Nelerdir?
TSSB'si olanlar, uykusuzluk ve endişe gibi klasik kaygı semptomlarından muzdariptir. Aşırı uyanıktırlar ve olası tehlikelere karşı sürekli tetiktedirler. Tipik olarak, abartılı bir irkilme tepkileri vardır. Beklenmedik bir ses veya hareket, sanki tetikleyici tehlike o anda yeniden oluyormuş gibi, güçlü ve şiddetli bir tepkiye neden olabilir. Bu orijinal travmatik olay, anıların geri dönüşlerinde o kadar canlı ve yoğun bir şekilde kendiliğinden hatırlanır ki, kişi durumu yeniden şimdi yaşıyormuş gibi hisseder. Hatta başlangıçta uyandırılan aynı paniği, korkuyu ve dehşeti hissedebilirler. Anksiyete, sıkıntı çekenlerin deneyimlediği tek biçim değildir. Bozuk ruh hali yaygındır ve insanlar genellikle depresyona özgü suçluluk ve utanç hissederler. TSSB'si olan bazı kişiler diğerlerinden ilgisizlik veya kopukluk yaşayabilir. Ayrıca başkalarına şüpheyle bakabilir ve düşmanlık gösterebilirler. TSSB'si olanlar, birine güvenmeyi zor bulabilir.

Kendini güvende hissetme girişiminde, TSSB'si olan birçok kişi, rastgele meydana gelme eğiliminde olan travmanın hatırlatıcılarından kaçınmanın bir yolu olarak, yaşamın normal aktivitelerinden tamamen çekilir. Bazıları alkol veya diğer uyuşturucuları tüketerek rahatlama arar. TSSB semptomlarının kendiliğinden geçeceğine veya zamanla azalacağına dair bir garanti yoktur, ancak insanların iyi bir yaşam kalitesine kavuşmasına yardımcı olabilecek kaynaklar vardır.

EMDR Tedavisi
Yaygın olarak EMDR olarak bilinen göz hareketi duyarsızlaştırma ve yeniden işleme terapisi, bir ruh sağlığı terapi yöntemidir. EMDR, geçmişinizdeki travmatik olaylardan kaynaklanan anılar nedeniyle ortaya çıkan zihinsel sağlık durumlarını tedavi eder. En çok travma sonrası stres bozukluğunu (TSSB) tedavi etmedeki rolüyle bilinir, ancak kullanımı diğer birçok durumun tedavisini içerecek şekilde genişlemektedir.
Göz hareketi duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) terapisi, bir ruh sağlığı tedavi tekniğidir. Bu yöntem, travmatik anıları işlerken gözlerinizi belirli bir şekilde hareket ettirmeyi içerir. EMDR'nin amacı, travma veya diğer üzücü yaşam deneyimlerinden kurtulmanıza yardımcı olmaktır. EMDR'nin geliştirilmesinden bu yana yapılan düzinelerce klinik araştırma, bu tekniğin etkili olduğunu ve bir kişiye diğer birçok yöntemden daha hızlı yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Kimler EMDR Terapisine İhtiyaç Duyar?
EMDR, çok çeşitli zihinsel sağlık koşullarına sahip insanlara yardımcı olabilir. Her yaştaki ergenler, gençler ve yetişkinler bu tedaviden yararlanabilir

Bu Tedavi Neden Kullanılır?
EMDR terapisi, rahatsız edici bir konu hakkında ayrıntılı olarak konuşmayı gerektirmez. EMDR bunun yerine üzücü bir deneyimden (travma) kaynaklanan duyguları, düşünceleri veya davranışları değiştirmeye odaklanır. Bu, beyninizin doğal bir iyileşme sürecine devam etmesini sağlar. Pek çok kişi aynı şeyden bahsederken “akıl” ve “beyin” kelimelerini kullansa da, aslında bunlar farklıdır. Beyniniz vücudunuzun bir organıdır. Zihniniz, sizi siz yapan düşüncelerin, hatıraların, inançların ve deneyimlerin toplamıdır. Zihninizin çalışma şekli, beyninizin yapısına bağlıdır. Bu yapı, birçok farklı alanda beyin hücrelerinin iletişimini sağlayan ağları içerir. Bu, özellikle anılarınızı ve duyularınızı içeren bölümlerde geçerlidir. Bu ağ, bu alanların birlikte çalışmasını daha hızlı ve daha kolay hale getirir. Bu nedenle duyularınız -görüntüler, sesler, kokular, tatlar ve hisler- güçlü anıları geri getirebilir.

Uyarlanabilir Bilgi İşleme
EMDR, beyninizin anıları nasıl depoladığıyla ilgili bir teori olan Uyarlanabilir Bilgi İşleme (AIP) modeline dayanır. Aynı zamanda EMDR'yi geliştiren PhD Francine Shapiro tarafından geliştirilen bu teori, beyninizin normal ve travmatik anıları farklı şekilde depoladığını kabul eder. Normal olaylar sırasında beyniniz anıları sorunsuz bir şekilde depolar. Aynı zamanda onları ağlar, böylece hatırladığınız diğer şeylere bağlanırlar. Rahatsız edici veya üzücü olaylar sırasında, bu ağ doğru şekilde gerçekleşmez. Beyin "çevrimdışı" olabilir ve deneyimlediğiniz (hissetme, duyma, görme) ile beyninizin dil yoluyla hafızasında depoladıkları arasında bir kopukluk olur.
Çoğu zaman, beyniniz travma anılarını sağlıklı iyileşmeye izin vermeyecek şekilde depolar. Travma, beyninizin iyileştirmesine izin verilmeyen bir yara gibidir. İyileşme şansı olmadığı için beyniniz tehlikenin bittiği mesajını almamıştır. Daha yeni deneyimler, önceki travma deneyimleriyle bağlantı kurabilir ve olumsuz bir deneyimi tekrar tekrar pekiştirebilir. Bu, duyularınız ve anılarınız arasındaki bağlantıları bozar. Aynı zamanda zihniniz için bir yaralanma görevi görür. Tıpkı vücudunuzun bir yaralanmadan kaynaklanan acıya karşı duyarlı olması gibi, zihninizin de travmayla ilgili bir olay sırasında gördüğünüz, duyduğunuz, kokladığınız veya hissettiğiniz şeylere karşı daha yüksek bir duyarlılığı vardır. Bu sadece hatırlayabildiğiniz olaylarda değil, bastırılmış anılarda da olur. Elinizi yaktığı için sıcak bir sobaya dokunmamayı öğrendiğiniz gibi, zihniniz acı verici veya üzücü oldukları için onlara erişmekten kaçınmak için anıları bastırmaya çalışır. Bununla birlikte, bastırma mükemmel değildir, yani "yaralanma" yine de olumsuz semptomlara, duygulara ve davranışlara neden olabilir.
 

Tetikleyiciler
Bir travma olayıyla bağlantısı veya benzerliği olan görüntüler, sesler ve kokular, uygunsuz şekilde saklanan bu anıları "tetikleyecektir". Diğer anıların aksine, bunlar ezici korku, endişe, öfke veya panik duygularına neden olabilir. Buna bir örnek, uygun olmayan depolama ve ağ oluşturmanın zihninizin bu anılara kontrolsüz, çarpıtılmış ve aşırı güçlü bir şekilde erişmesine neden olduğu travma sonrası stres bozukluğu veya TSSB, geri dönüştür. Bu nedenle, geçmişe dönüş geçmişi olan insanlar, duygularını rahatsız edici bir olayı yeniden yaşıyormuş gibi tanımlarlar. Geçmiş, şimdiki zamana dönüşür.

Yeniden İşleme ve Onarım
EMDR uyguladığınızda, bir travma olayının anılarına çok özel yollarla erişirsiniz. Göz hareketleri ve rehberli talimatlarla birleştiğinde, bu anılara erişmek, olumsuz olaydan hatırladıklarınızı yeniden işlemenize yardımcı olur.
Bu yeniden işleme, zihinsel hasarı o hafızadan "onarmaya" yardımcı olur. Başınıza gelenleri hatırlamak artık onu yeniden yaşamak gibi hissettirmeyecek ve ilgili duygular çok daha yönetilebilir olacaktır.